นพ.จารุวัธน์ พลเดช
เส้นผมที่ดูดีนั้น สามารถบ่งบอกได้ถึงบุคคลิกภาพของบุคคลผู้นั้น ด้วยเสมอ ดั่งคำภาษิตที่พูดเสมอว่า "ไก่งามเพราะขน คนงามเพราะแต่ง" ถ้าหากว่าคนเราปราศจากเส้นผม หรือมีความผิดปกติของเส้นผม อย่างใดอย่างหนึ่งแล้ว คงไม่มีใครชอบเสียอย่างแน่นอน ดังนั้นจึงควรระมัดระวังรักษาเส้นผมของเราให้มีสุขภาพดีอยู่เสมอ การบำรุงดูแลเส้นผม ไม่จำเป็นจะต้องใช้งบประมาณแพงหรือเข้าคอร์สอบรมรักษาให้สิ้นเปลือง เนื่องจากเส้นผมเป็นสมบัติที่ติดตัวเรามาตั้งแต่เกิด จึงไม่จำเป็นต้องไปซื้อหามาเพิ่มหรือจะเอาออกไปขาย หรือทดแทนให้คนอื่นได้ เรียกว่าของใครก็ของคนนั้นเลย เพียงแต่ขอให้คุณๆมีสุขภาพกายและจิตที่ดี พร้อมกับเอาใจใส่ ดูแลเส้นผม ตามปกติประจำวันเท่านั้นก็พอเพียงแล้ว
อายุของเส้นผมแต่ละเส้นจะยืนยาวแตกต่างกัน ตั้งแต่ 2 ปี ถึง 6 ปี แล้วแต่สภาพของเส้นผมนั้น ว่าดีหรือไม่อย่างไร การได้รับการการบำรุงรักษา มากน้อยแค่ไหน หากไม่มีการเอาใจใส่ดูแล ผมก็อยู่ในลักษณะกรอบแห้ง แตกปลาย หรือหลุดร่วงง่าย อายุของเส้นผมก็สั้น เช่นเดียว
กัน ถ้ามีการเอาใจใส่ดูแลอย่างดี เส้นผมก็มีลักษณะมีชีวิตชีวา ดกดำ เงางาม และมีช่วงอายุของเส้นผมยาวขึ้น เป็นธรรมดา
ส่วนเส้นผมที่พร้อมหลุดร่วงหรือหมดสภาพแล้วนั้น ก็ยังคงมีอยู่ ซึ่งจะหลุดร่วงตามปกติ เกิดจากการผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันของเส้นผม ซึ่งจะมีระยะแตกต่างกัน อย่างไรก็ตาม จึงควรจะมีเส้นผม หลุดร่วงออกจากหนังศีรษะเราเป็นประจำทุกวันอยู่แล้ว อย่างน้อย 20-50 เส้น แต่ถ้าสระผม มีการเกา มีการดึงรั้ง อาจจะหลุดออกมาเยอะหน่อย พออนุโลมว่าปกติ เส้นผมที่หมดสภาพนี้จะค่อยๆหลุดร่วงออกไป เพื่อรอคอยเส้นผม เส้นใหม่ออกมาชดเชยกัน ดังนั้นความผิด ปกติที่มองเห็นง่ายๆคือ ตราบใดก็ตามที่มีการหลุดร่วงมากๆเช่น มากกว่า 100 เส้นต่อวัน หรือเส้นผมร่วงมาก แต่ไม่มีผมขึ้นใหม่ทดแทน หรือมีผมขึ้นใหม่แต่เส้นเล็ก เส้นบางกว่าเดิม อาจต้องมาหาสาเหตุและปรึกษาแพทย์
ดังนั้นทำไมต้องรอให้เกิดปัญหาเสียก่อน จึงค่อยแก้ไข สิ่งสำคัญก็คือการดูแล บำรุงเส้นผมให้ถูกวิธี ซึ่งวิธีที่ดี และง่ายที่สุดในการดูแลเส้นผมบนศีรษะที่มีอยู่ประมาณแสนเส้นให้มีสุขภาพดีอยู่เสมอนั้น ทำได้ในชีวิตประจำวัน อันดับแรกสุดก็คือ เรื่องของอาหาร เลือกเอาชนิดที่มีประโยชน์ ต่อเส้นผม ต้องดูที่มีวิตามิน สารอาหารและเกลือแร่ ผสมอยู่ ประเภทแรกได้แก่ กลุ่มไอโอดีน ที่มีอยู่ในปลาและอาหารทะเล ทุกชนิด สำหรับพืชผักบางชนิดมี ไอโอดีน ได้แก่ หัวกระเทียม ส่วนผลไม้ เช่น สับปะรด ไอโอดีน จะเอาไปเป็นส่วนของเกลือแร่ บำรุงรากผม ทำให้ผมไม่หลุดร่วงง่าย ดังนั้นใครที่ทานเกลือไอโอดีนอยู่แล้ว ให้สบายใจว่าได้ช่วยบำรุงผมด้วย
สำหรับข้าว แนะนำให้ทานข้าวซ้อมมือ เพราะว่าอุดมด้วยวิตามิน กลุ่ม บี พิเศษช่วย บำรุงเส้นผมและผิวพรรณ ผักบางชนิดมีแร่ธาตุบำรุงเส้นผม เช่น แร่กำมะถัน ได้แก่ หัวกะหล่ำปลี หัวผักกาด หัวหอม กะหล่ำดอก และตระกูลผักสีเขียว สุดท้ายในกลุ่มอาหาร แนะนำธาตุเหล็ก ที่มีอยู่ในจำพวกเนื้อสัตว์ เครื่องในสัตว์ ตับ และเลือดหมู มีธาตุเหล็กมาก ซึ่งธาตุเหล็กจะเป็นส่วนประกอบของเลือดในร่างกายและเส้นผม
ต่อไปเป็นการดูแลสุขภาพหนังศีรษะ เส้นผมจะดี เจริญงอกงามเป็นปกติได้ หนังศีรษะก็เป็นส่วนหนึ่งซึ่งทำหน้าที่ ยึดเส้นผม ห่อหุ้มรากผมเอาไว้ ดังนั้นจึงควรดูแลหนังศีรษะด้วย ป้องกันไม่ให้เกิดรังแคโดยเฉพาะจากเชื้อรา เนื่องจาก เชื้อราจะให้เกิดแผลบนหนังศีรษะแล้ว ยังทำให้เส้นผมหลุดร่วงได้ง่ายขึ้น
แชมพูเป็นสิ่งจำเป็นต่อชีวิตประจำวันไปแล้ว เนื่องจากสภาวะแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปต้องเจอะเจอกลับมลภาวะต่างๆ แชมพูทีดีควรมีหน้าที่ทำความสะอาด ชะล้างสิ่งสกปรก เช่น ไขมัน ฝุ่นละออง ที่เกาะติดเส้นผม ได้ดี ไม่ควรระคายเคืองต่อหนังศีรษะ ไม่ทำให้เส้นผมกระด้าง หลังสระ ความเป็นกรด-ด่าง ของแชมพู ควรเป็นกลาง เมื่อไรก็ตามที่ใช้แชมพูแล้วมีอาการคัน ผื่นแดง ตุ่ม อักเสบ ขึ้นให้รีบหยุดทันที
การสระผมที่ดีควรสระร่วมกับครีมนวดผม โดยสระรวม 2 ครั้ง ครั้งแรกเอานิ้วชะโลมให้ทั่วศีรษะ แล้วใช้แชมพูสระ นวดเส้นผมและหนังศีรษะ ให้ทั่วแล้วล้างน้ำออกต่อจากนั้นให้ใช้แชมพูสระครั้งที่สอง ฟองจากแชมพูจะมากกว่าครั้งแรก นั่นเป็นเพราะสิ่งสกปรกที่เป็นไขมัน หลุดออกไปจากเส้นผมแล้ว ถ้าเป็นแชมพูที่มีส่วนผสมยารักษารังแคให้หมักผมไว้ 3-5 นาทีแล้วล้างออก แล้วตามด้วย คอนดิชั่นเนอร์ คือครีมบำรุงผมอีกครั้งหนึ่ง
บางคนชอบเปลี่ยนแชมพูไปเรื่อยๆใช้ยี่ห้อนั้นแล้วไม่ชอบ เปลี่ยนแปลงไม่แน่นอน อย่างนี้ไม่แนะนำ เพราะสภาพเส้นผมและหนังศีรษะของคนเรา สามารถจะปรับตัวต่อสารเคมี ที่ทำความสะอาดชะล้างสิ่งสกปรกได้จำกัด บางคนเกิดอาการแพ้ คันหนังศีรษะหรือผมร่วงเป็นชุดบางครั้งก็หาสาเหตุได้ยาก ทางทีดีควรเลือกใช้แชมพูที่เหมาะสมกับตนเอง ชนิดเดียวก็พอ
การหวีผมก็เป็นสิ่งสำคัญ การเลือกใช้หวีควรใช้แบบเป็นแปรงที่มีตุ่ม วิธีหวีสมัยโบราณ เขาเรียกสางผม คือการหวีเบาๆ นิ่มนวล ไม่ควรหวีตอนผมกำลังเปียก เพราะจะทำให้ผมพันกัน เกิดการดึงรั้ง เส้นผมหลุดร่วงได้ เช่นเดียวกับ การใช้หวีชนิดห่างดีกว่าถี่ การหวีผม ทำให้ระบบหมุนเวียนของโลหิตบนหนังศีรษะ มีการกระตุ้นเส้นประสาท รับสัมผัส ทำให้การส่งผ่านสารอาหารทำงานได้สะดวก
สุดท้ายคงเป็นเรื่องของการใช้สารเคมี ย้อมผม กัดสีผม ซึ่งเป็นที่นิยมกันในปัจจุบันนี้ สารเคมีทีใช้ย้อมผมเป็นโลหะหนัก ที่ทำหน้าที่ทำลายชั้นเคลือบผมชั้นนอกทำให้ เกิดการจับตัวของสารเม็ดสีเคลือบผม บางชนิดอยู่ได้นาน บางชนิดต้องรอให้ผมใหม่ขึ้นมาทดแทน ซึ่งถ้ามีอาการแพ้สารเคมี ให้หยุดใช้ทันที ส่วนข้อเสียอื่นๆ เช่น เสียเงินเพียงเพื่อทำให้เส้นผมผิดธรรมชาติ เสี่ยงต่อการเกิดผมงอกก่อนวัยด้วย
เส้นผมที่ดกดำยาวสลวย สวยงามของคนไทยหรือคนแถบเอเชียนั้น เป็นเอกลักษณ์ที่เชิดหน้าชูตาของเราอยู่แล้ว ดังนั้นคุณๆที่ต้องการให้เส้นผมดูเงางามเสมอ จึงควรที่ต้องเอาใจใส่ ดูแลสุขภาพของเส้นผม ของเราให้ดี ทานอาหารที่มีคุณค่า ออกกำลังกาย ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สำหรับเส้นผม ดูแลกันให้ดีตอนนี้ ดีกว่าไม่มีผมเหลือไว้ให้คุณดูแล